Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2014

Γενικά για τις λαβές πιασίματος ρακέτας στο τένις

Υπάρχουν δύο διαφορετικού είδους λαβές που χρησιμοποιούν γενικά οι παίκτες: την κλειστή και την ανοιχτή λαβή. Στην κλειστή λαβή, η οποία χρησιμοποιείται από πολύ λίγους παίκτες, ο αντίχειρας τοποθετείται πάνω από τον δείκτη, αλλά δεν υπάρχει καλό control σε μπάλες που είναι κοντά στο σώμα αν και με την σφιχτή αυτή λαβή μπορείς να εκτελέσεις δυνατές βολές. Στην ανοιχτή λαβή ο αντίχειρας τοποθετείται πάνω από το μεσσαίο δάχτυλο ενώ ο δείκτης εκτείνεται μπροστά σαν να θέλει να πατήσει την σκανδάλη ενός όπλου.

Τις λαβές επίσης οι παίκτες τις πιάνουν διαφορετικά στην άκρη της ρακέτας και έτσι άλλοι την πιάνουν εντελώς στην άκρη άλλοι την πιάνουν σκεπάζοντας την άκρη της λαβής πιστεύοντες στην επιτάχυνση της κεφαλής της ρακέτας και άλλοι πιάνουν την ρακέτα έτσι ώστε να φαίνεται η άκρη της. Οι τελευταίοι στηρίζουν την προτίμησή τους αυτή στο καλό κράτημα και την σταθερότητα της λαβής , αλλά μειονεκτούν στην επιτάχυνση της κεφαλής της ρακέτας.

Επίλεξε την σωστή λαβή για σένα
Όταν φτάνεις να μαθαίνεις για την ρακέτα θα παρατηρήσεις ότι οι κορυφαίοι παίκτες κρατούν την ρακέτα ακριβώς στο κάτω μέρος της λαβής. Ωστόσο δεν θα πρέπει να προσδοκάς να αρχίσεις με αυτήν την λαβή τόσo γρήγορα, έχοντας χρησιμοποιήσει μόνο τα χέρια σου. 

Με την πρακτική και την εμπειρία η πρόοδος στην λαβή θα σε φέρει τελικά στο επιθυμητό σημείο. Για παράδειγμα όταν μαθaίνεις το forehand top spin, αντί να κρατάς την ρακέτα στον πάτο της λαβής προσπάθησε να την κρατήσεις από τον λαιμό και να χτυπήσεις μερικές βολές από εκεί πρώτα. Καθώς ο χρόνος προχωράει στο τέλος θα μπορείς να γλιστράς το χέρι προς τα κάτω καθώς θα αρχίσεις να αισθάνεσαι πιο άνετα. Μπορείς να το κάνεις αυτό με κάθε βολή που παίζεις.

Μερικοί προπονητές έχουν διαφωνία ως προς το ποια λαβή είναι καλύτερη για την εκάστοτε βολή. Θα πονοκεφαλιάσεις κι εσύ επίσης με το να αναρωτιέσαι ποια είναι η καταλληλότερη λαβή για σένα. Ωστόσο εξετάζοντας τις λαβές οι οποίες είναι διαθέσιμες για χρήση στις διαφορετικές βολές μπορείς να διαλέξεις αυτή που σε κάνει να νιώθεις καλύτερα. Δοκιμάζοντας όλες τις λαβές θα αντιληφθείς όχι μόνο το ποια είναι καλύτερη για σένα αλλά επίσης και το πώς μπορείς να χρησιμοποιήσεις διαφορετικές λαβές για χτυπήματα που θέλεις να δώσεις μεταβλητό ύψος. Για παράδειγμα σε ένα forehand topspin μπορείς να χρησιμοποιήσεις μια ανατολική λαβή για forehand που οι μπάλες αναπηδούν μέχρι κάτω από το ύψος του ώμου, αλλά μετά να μετακινήσεις την λαβή ευρύτερα γύρω προς μια ημιδυτική ή ακόμη πλήρη δυτική λαβή για να επιστρέφεις μπάλες που έρχονται στο ύψος του ώμου και επάνω.

Λαβή forehand drive

Η λαβή στο forehand drive πιάνεται από το μικρότερο δάχτυλο προς το μεγαλύτερο, με πιο σημαντικά δάχτυλα τα τελευταία ξεκινώντας από τον μικρό-παράμεσο-μέσο και τον δείκτη. Τα δάχτυλα κρατούν σφιχτά την ρακέτα και φροντίζουν ώστε η ρακέτα να είναι ένα με το σώμα σου. Κλείσε τα δάχτυλα γύρω από την λαβή κοντά στη βάση της.

Ο αντίχειρας ακουμπάει-ξεκουράζεται-χαλαρώνει ελαφρά επάνω στον μεσαίο δάχτυλο κι ο δείκτης είναι επάνω στην λαβή σαν να προσπαθεί να τραβήξει την σκανδάλη ενός όπλου. (Να θυμάσαι ότι σφίγγουμε την λαβή τότε και μόνον τότε, όταν κάνουμε την επαφή με την μπάλα). Η επιλογή της λαβής είναι μια κρίσιμη υπόθεση, αφού η σωστή λαβή σε κάθε παίχτη δεν του προσφέρει μόνο την δυνατότητα να αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα τη δύναμή του, αλλά του υπαγορεύει το στυλ του παιχνιδιού του. Έτσι:

  • Ένας παίχτης με ανατολικό πιάσιμο λαβής, θα είναι ένας επιθετικός παίχτης, που θα ζητάει την απόλυτη ακρίβεια, με κίνδυνο να κάνει σχετικά εύκολα κάποιο λάθος, σε ένα rally χτυπημάτων, αν δεν τελειώσει γρήγορα τον πόντο, ενώ
  • Ένας παίχτης με δυτικό πιάσιμο λαβής μπορεί σχετικά πιο άνετα να βασιστεί στο χτύπημά του, ώστε να επιδοθεί σε ένα παρατεταμένο rally-χτυπημάτων με τον αντίπαλό του.
Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι σημαντικοί παράγοντες:

  • Μια λαβή με ανατολικό πιάσιμο, δίνει το πλεονέκτημα σε γρήγορα γήπεδα και χαμηλές μπάλες και
  •  Μία λαβή με δυτικό πιάσιμο, δίνει το αντίστροφο (πλεονεκτεί σε αργά γήπεδα και υψηλότερες μπάλες).
Οι παίχτες χρησιμοποιούν τέσσερις (4) διαφορετικές λαβές για την εκτέλεση ενός forehand drive, την Ηπειρωτική, την Ανατολική, την Ημιδυτική και τη Δυτική και χτυπούν την μπάλα με topspin, sidespin, backspin ή flat.

Θα σου δείξω και τις τέσσερις (4) λαβές πιασίματος της ρακέτας, από τις οποίες, ευρέως χρησιμοποιούνται οι δύο τελευταίες.

1.       Ηπειρωτική λαβή (continental-hammer grip)

Ένας τρόπος πιασίματος της ρακέτας, για την εκτέλεση του forehand, είναι η ηπειρωτική λαβή. Αυτή η λαβή χρησιμοποιείται για σερβίς, σμάς, βολέ, slice, ντρόπ σότ και forehand topspin.

Ξεκίνα, κρατώντας την ρακέτα κατακόρυφα προς το γήπεδο και κάνε χειραψία με την ρακέτα, έτσι ώστε η παλάμη σου να βρίσκεται στο πίσω μέρος της λαβής. Αντί να στρέψεις το χέρι σου προς τα δεξιά (για έναν δεξιόχειρα παίχτη) μετακίνησέ το προς τα αριστερά, ώστε ο καρπός σου να είναι κατευθείαν πάνω από την κορυφή της λαβής της ρακέτας.

Βάλε τον αντίχειρά σου πάνω στην λαβή έτσι που το εσωτερικό του μέρος να είναι σε επαφή με την επίπεδη φαρδιά πλευρά της λαβής. Ο αντίχειρας και ο δείκτης πιάνουν την λαβή από τις δύο πλευρές (εικόνα να κάνω) (Αν είσαι αριστερόχειρας στρέψε το χέρι σου από τα αριστερά προς τα δεξιά από το ανατολικό forehand πιάσιμο, μέχρι ο καρπός σου να ευθυγραμμιστεί με την κορυφή). Αυτή η λαβή στο σερβίς παρέχει φυσική ευελιξία, βοηθάει στον πρηνισμό όταν χτυπάς και σου επιτρέπει να περιστρέψεις την μπάλα, εκεί που κάποιο άλλο πιάσιμο  θα ήταν λιγότερο αποτελεσματικό.

Αυτή η λαβή χρησιμοποιείται κανονικά στο βολέ διότι μπορείς να παίξεις ένα forehand και ένα backhand βολέ χωρ;iς να χρειάζεται να αλλάξεις την λαβή κάτι που είναι χρήσιμο ειδικά όταν η μπάλα έρχεται με tax;ythta 80-100 χιλιομέτρων την ώρα. Επίσης σου επιτρέπει να ανοίξεις την επιφάνεια της ρακέτας με φυσικό τρόπο όταν κάνεις το βολέ. Είναι δυνατόν να χτυπήσεις ένα topspin forehand και backhand με αυτή την λαβή παρόλο που η ποσότητα του topspin που θα παράξεις είναι οριακή και οι πιθανότητες της μπάλας να βγεί έξω από το γήπεδο αυξάνονται.

Όμως το ηπειρωτικό πιάσιμο γενικά δεν συνιστάται για χτυπήματα forehand. Υπάρχουν πολλοί και πιο άνετοι τρόποι, για να πιάνεις την ρακέτα για να εκτελέσεις αυτό το χτύπημα, αλλά η γνώση του, θα σου φανεί χρήσιμη, όταν φτάσουμε να εξηγήσουμε το service και το volley.

2.       Ανατολική λαβή (Eastern Forehand grip)

Η ανατολική λαβή, είναι ο πιο παραδοσιακός τρόπος για το κράτημα μιας ρακέτας, κατά την εκτέλεση ενός forehand, αλλά δεν συνηθίζεται από τους περισσότερους κορυφαίους παίχτες. 

Παρόλα αυτά, κάποιοι δάσκαλοι προσπαθούν να διδάξουν τους μαθητές τους, να πιάνουν την ρακέτα με τον τρόπο που χρησιμοποιούν οι κορυφαίοι παίχτες. 

Έτσι όμως δημιουργούνται προβλήματα. Γι’ αυτό τον λόγο, αρκετά μεγάλος αριθμός επαγγελματιών δασκάλων, επιμένει κατά την διδασκαλία των αρχαρίων, στην χρησιμοποίηση του ανατολικού πιασίματος, επιτρέποντας στους μαθητές να μεταπηδήσουν σε άλλα πιασίματα, καθώς βελτιώνονται περισσότερο.


Τα πλεονεκτήματα αυτού του τρόπου πιασίματος είναι:

·         Η φυσική τοποθέτηση του καρπού
·         Η μεγαλύτερη ασφάλεια για την άρθρωση
·         Η μικρότερη πίεση που ασκείται στον αγκώνα και στον καρπό και
·         Η δυνατότητα πιο εύκολης μετάβασης για παιχνίδι κοντά στον φιλέ
·         Η γωνία της λαβής (o καρπός κάνει γωνία προς τα πίσω δηλαδή κλειδωμένος σε μια κατάσταση laid off wrist και άλλες φορές είναι σε ευθυγράμιση με τον βραχίονα και σε ελαφρώς προς τα εμπρός γωνία laid in wrist) επιτρέπει στην επιφάνεια της ρακέτας να κλείσει περισσότερο από μία ηπειρωτική λαβή ώστε υπάρχει λιγότερη πιθανότητα της μπάλας να βγεί έξω όταν βουρτσίζεις την πίσω όψη της.


Τα μειονεκτήματα, αυτού του τρόπου πιασίματος είναι:
·     Σε κάποια χτυπήματα, δεν είσαι σε θέση να χτυπήσεις με μέγιστη ισχύ. Δεν μπορείς π.χ. να χτυπήσεις με topspin τόσο αποτελεσματικά, όσο με τα άλλα πιασίματα και δεν είναι εύκολο να αντιδράσεις, σε μπαλιές με υψηλή αναπήδηση. Είναι όμως μια αποτελεσματική επιλογή για αρχάριους, μεσαίου και προχωρημένου επιπέδου παίχτες, αλλά αυτή η άποψη δεν υποστηρίζεται από τους δασκάλους, οι οποίοι δουλεύουν μόνο με παίχτες υψηλού επιπέδου. Γι’ αυτούς το ημιδυτικό πιάσιμο, αποτελεί την πρώτη επιλογή για την εκτέλεση του forehand αλλά και του forehand drive volley επίσης.

Στο ανατολικό πιάσιμο για forehand κράτα την ρακέτα σου από το λαιμό της με το μη κυρίαρχο χέρι και με το κυρίαρχο χέρι κάνε χειραψία με την ρακέτα, έτσι ώστε η παλάμη σου να ακουμπάει απέναντι, στην πίσω πλάγια επιφάνεια της λαβήςκαι με τα δάχτυλα να απλώνονται πάνω στην λαβή ή βάλε την ρακέτα σου με την επιφάνεια των χορδών να βλέπουν στο έδαφος και μετά βάλε το κυρίαρχο χέρι σου από πάνω στην ρακέτα και απλά σήκωσέ την.

Αυτοί οι τρόποι που πιάνεις την ρακέτα, σου δείχνουν το ανατολικό πιάσιμο, για την εκτέλεση του forehand.

3.       Ημιδυτική λαβή (Semi Western Forehand grip)

Αρχικά, κράτα την ρακέτα σου με ανατολικό forehand πιάσιμο. Τώρα στρέψε τον καρπό σου ακόμη περισσότερο πίσω από την λαβή της ρακέτας. Σκέψου ότι το ημιδυτικό πιάσιμο είναι κάτι ενδιάμεσο μεταξύ του ανατολικού και του δυτικού πιασίματος, το οποίο πιάσιμο θα δούμε στην συνέχεια.

Αυτή είναι ίσως η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη forehand topspin λαβή με το χέρι να κάθεται μόλις πίσω από την λαβή της ρακέτας.

Ο καρπός είναι σε θέση laid off  και ο αντίχειρας στην κορυφή της λαβής.


Πλεονεκτήματα με το ημιδυτικό πιάσιμο

·     Είναι ευκολότερο να εκτελέσεις βολές δυνατά και αποτελεσματικά με forehand topspin, forehand drive volley και forehand topspin lob σε κάθε ύψος
·     Μπορείς επίσης να χτυπήσεις την μπάλα νωρίτερα, κατά το ανέβασμά της, μετά την αναπήδηση.
·     Αυτό  το πιάσιμο αυξάνει την ποσότητα της περιστροφής της μπάλας επιτρέποντας περισσότερη ασφάλεια όταν επιταχύνεις τις χορδές μέχρι την πλάτη της μπάλας.
·     Είναι επίσης σπουδαία για τους νεαρότερους παίκτες που ξεκινούν, διότι μπορούν να την χρησιμοποιήσουν σε υψηλές μπαλιές.

Μειονεκτήματα με το ημιδυτικό πιάσιμο
Θα είναι δυσκολότερο σε όλους τους αρχάριους
Δεν είναι αποτελεσματικό, σε μπαλιές με χαμηλή αναπήδηση
Δεν είναι καθόλου κατάλληλο πιάσιμο για τα χτυπήματα που γίνονται κοντά στο φιλέ, ενώ αντίθετα οι αλλαγές που γίνονται με το ανατολικό πιάσιμο, είναι πιο ομαλές.
Οι παίχτες που χρησιμοποιούν το ημιδυτικό πιάσιμο, δεν είναι σε θέση ποτέ να κάνουν αλλαγές κοντά στο φιλέ, με αποτέλεσμα, να παραμένουν στην βασική γραμμή για όλη την διάρκεια του παιχνιδιού.

Αν λοιπόν νιώθεις ότι το ημιδυτικό πιάσιμο δεν είναι αρκετά άνετο, στρίψε το χέρι σου ελαφρά προς το ανατολικό πιάσιμο.

Συμπέρασμα: Το ημιδυτικό πιάσιμο είναι γι’ αυτούς, οι οποίοι είναι πολύ καλοί παίχτες. Το αν ξεκίνησαν με αυτή την λαβή ή την ανέπτυξαν στην πορεία, δεν έχει σημασία.


4. Πλήρης Δυτική λαβή (Full Western Forehand Grip)

Ξεκίνα με το ανατολικό πιάσιμο, με τον καρπό σου ελαφρά γυρισμένο προς τα δεξιά της κορυφής της ρακέτας σου. Στρίψε το χέρι σου προς τα δεξιά, μέχρι να φτάσεις το ημιδυτικό πιάσιμο. Τώρα στρέψε τον καρπό ακόμη περισσότερο, μέχρι η παλάμη σου να είναι κάτω από την λαβή της ρακέτας.

Σου φαίνεται μήπως παράξενο, διαφορετικό, αλλόκοτο; Όντως το χέρι είναι σε πιο ακραία θέση κάτω από την λαβή και ο καρπός είναι laid off. Υπάρχει και το πιο αλλόκοτο πιάσιμο, όπου το χέρι στρίβει ακόμη πιο δεξιά, αλλά δεν διδάσκεται από τους δασκάλους, διότι είναι ένα πολύ extreme πιάσιμο για forehand.

Το δυτικό πιάσιμο είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές πιάσιμο στους παίχτες, που παραμένουν στην βασική γραμμή και χτυπούν με ανοικτή θέση σώματος.

  • Είναι ιδανικό για την εκτέλεση χτυπημάτων με topspin και για μπαλιές με υψηλή αναπήδηση. Χρησιμοποιείται: για Forehand smash, forehand topspin, forehand drive volley και forehand topspin lob
  • Από παίκτες χωμάτινων γηπέδων και
  • Από μικρούς junior παίκτες που πρέπει να χτυπάνε συνεχώς μπαλιές στο ύψος του κεφαλιού.
Όμως είναι δύσκολο:

·         Να χτυπήσεις μπάλες που αναπηδούν χαμηλά
·         Να χτυπήσεις μπάλες που πηγαίνουν πολύ πλάγια στην πλευρά του forehand
·         Να προσαρμοστούν οι παίχτες στα πιασίματα για τα volley

Γενικά για το δυτικό πιάσιμο

    Μη χρησιμοποιείς αυτό το πιάσιμο, αν δεν είσαι υποχρεωμένος να κάνεις κάτι τέτοιο
    Στη διάρκεια ενός πόντου πιθανόν να προκύψουν περιπτώσεις, όπου το δυτικό πιάσιμο:
Α. Θα σε βοηθήσει να χτυπήσεις την μπάλα με πάρα πολύ topspin ή
Β. Θα σου επιτρέψει να χτυπήσεις μια μπάλα, που έχει αναπηδήσει πολύ ψηλά

Όμως είναι καλό να προτιμάς να χρησιμοποιείς το ανατολικό ή το ημιδυτικό πιάσιμο .

Να θυμάσαι ότι με το western grip θα μπορείς να χτυπάς πολύ μπροστά την μπάλα, με την ημιδυτική λίγο πιό πίσω, με την ανατολική ακόμη πιο πίσω και πολύ πιο πίσω με την continental λαβή, διότι η επιφάνεια της ρακέτας με κάθε διαφορετική λαβή όταν θα κάνει την επαφή με την μπάλα θα πρέπει να είναι παράλληλη προς το φιλέ.

One-handed topspin backhand grip

Εδώ μπορείς να δείς την φύση (τον τρόπο) της topspin λαβής με το ένα χέρι. (Yπάρχουν άλλοι δύο τρόποι  να θυμάσαι εύκολα να βρίσκεις αυτη την λαβή, τους οποίους θα εξηγήσω σε άλλο αρθρο)

Το χέρι είναι λίγο-πολύ στην κορυφή της λαβής με ένα στυλ ποδηλατικής λαβής. 

Όπως οι  forehand  λαβές αυτές οι λαβές θα κλείσουν την επιφάνεια της ρακέτας καθώς «βουρτσίζεις» την μπάλα και αποτρέπουν την μπάλα από το να ξεφύγει.

Χρησιμοποιείται για:
·         One-Topspin backhand με το ένα χέρι
·         One-Topspin backhand με drive volley
·         Backhand topspin lob

H λαβή κρατιέται σαν την λαβή κρατήματος της μπάρας του ποδηλάτου με τον καρπό laid off και τις αρθρώσεις στην κορυφή.
Ο καρπός είναι υπό γωνία ώστε η ρακέτα είναι αυστηρά κολητά στην μπάλα κατά την επαφή.
Όπως και με τις άλλες λαβές τα δάχτυλα είναι απλωμένα.

Two-handed topspin backhand grip

Αυτή η λαβή χρησιμοποιείται για μεγαλύτερη άνεση και δύναμη για το backhand σου. 

Το μη κυρίαχο χέρι είναι πλησιέστερα στον λαιμό της ρακέτας σε μια forehand λαβή της επιλογής σ. Αυτό το χέρι είναι βασικά η δύναμη οδήγησης πίσω από αυτή την λαβή και όχι το κυρίαρχο χέρι σου. 


Το κυρίαρχο χέρι κάθεται στον πάτο της λαβής σε οποιαδήποτε θέση που σου είναι άνετη η λαβή. 


Βεβαιώσου ότι τα χέρια σου αγγίζουν μεταξύ τους, αλλά δεν υπερσκελίζει το ένα το άλλο.

Αυτή η λαβή χρησιμοποιείται για:


  • ·         Backhan topspin  με τα δύο χέρια
  • ·         Βackhand drive volley με τα δύο χέρια
  • ·         Backhand topsin lob
To πάνω χέρι το μη κυρίαρχο είναι σε forehand  λαβή, ενώ το κύριο χέρι είναι στην πιο άνετη θέση.
Ο καρπός του μη κυρίαρχου χεριού είναι laid off  και όπως με τις άλλες λαβές που δίνουν περιστροφή στην μπάλα,  η κεφαλή της ρακέτας είναι κάτω από το χέρι.
Το μη κυρίαρχο χέρι εφαρμόζει (μερικές φορές) μια φυσική ημιδυτική λαβή

Γενικές συνοπτικές παρατηρήσεις για τις λαβές πιασίματος
Η λαβή πιάνεται ξεκινώντας από το μικρό, τον παράμεσο, το μέσο και τέλος τον δείκτη το δάκτυλο με την μεγαλύτερη σημασία, ο οποίος είναι μπροστά τοποθετημένος, σαν να είμαστε έτοιμοι να τραβήξουμε την σκανδάλη ενός όπλου.

Το forehand με ανατολικό πιάσιμο διδάσκεται στους αρχάριους, ενώ όλοι οι κορυφαίοι παίχτες παίζουν με το ημιδυτικό ή και δυτικό πιάσιμο (Για μένα το ανατολικό πιάσιμο είναι ένα ενθύμιο από το παρελθόν, ενώ το ημιδυτικό και το δυτικό πιάσιμο είναι ένα μοντέρνο πιάσιμο). Το ημιδυτικό πιάσιμο συνιστάται για γρήγορο χτύπημα forehand, επειδή εξασφαλίζει στους παίχτες καλύτερη μεταφορά της δύναμης εμπρός και παράλληλα την μετάδοση στροφών στην μπάλα και είναι προτιμότερο πιάσιμο, με το ανατολικό και το δυτικό να αποτελούν τις δύο του παραλλαγές .

Στους αρχάριους διδάσκουμε το ανατολικό πιάσιμο πάντα, διότι έτσι διδάσκουμε και ένα βηματισμό προς τον φιλέ. Αργότερα - το ανατολικό πιάσιμο - βοηθάει στη μετάβαση, για το παιχνίδι στο φιλέ και στο service.

Η εμπειρία έχει δείξει, ότι αν ξεκινάμε να διδάσκουμε στα παιδιά με βασικά πιασίματα και στάσεις, αργότερα αναπτύσσουν διαφορετικά πιασίματα και στάσεις, όσο συνεχίζουν να παίζουν. Δεν είναι δυνατόν να μη δουλέψουμε με τα βασικά και να θέλουμε να πούμε στους αρχάριους να μιμηθούν τους παίχτες παγκόσμιας κλάσης. Πρέπει να μένουμε μακριά από ακραίους τρόπους πιασίματος κατά την εκμάθηση.