Τένις: Ταλέντο εναντίον προπόνησης

Αυτό το άρθρο το ανεβάζω περισσότερο για τον Γιώργο και τον Νίκο, δύο μικρούς 10 χρονους φίλους μου, καλούς αθλητές του τένις, που αγαπώ και που πολλοί τους ονομάζουν ταλέντα!

Το ταλέντο αναφέρεται περισσότερο στη δυνατότητα που έχει κάποιος αθλητής να αποκτά δεξιότητες και ικανότητες αρκετά γρήγορα, εξαιτίας πιθανώς της βιολογικής-σωματικής δομής του. Η ύπαρξη του ταλέντου είναι φανερή σε μικρές κυρίως ηλικίες, όπου η εγγενής ικανότητα είναι περισσότερο διακριτή.

Όμως η ύπαρξη ταλέντου δεν φαίνεται να είναι το μόνο στοιχείο που καθορίζει την επιτυχία ενός αθλητή.

Η φράση "είναι ταλέντο", στον αθλητισμό, χρησιμοποιείται με κακό και καταχρηστικό τρόπο.

Κατά τη γνώμη μου, η λέξη «Ταλέντο» είναι ίσως η πιο υπερβολική , κακή και καταχρηστική λέξη όταν πρόκειται για την περιγραφή ενός αθλητή. Αυτό που πολλοί δεν βλέπουν είναι η ικανότητα και η σκληρή δουλειά.

Όταν κάποιος ονομάζει έναν αθλητή, που είναι καλός, «ταλαντούχο», είναι σχεδόν προσβολή για τον αθλητή. Έρχεται δεύτερη η προσπάθεια και η σκληρή δουλειά που χρησιμοποιεί ο αθλητής για να είναι ικανός και αποτελεσματικός..

Το ταλέντο δεν καλύπτει το πάθος, την πείνα και την επιθυμία που χρειάζεται για να φτάσουμε σε ένα καλό επίπεδο.

Όταν πρόκειται να αναζητήσουμε ένα «ταλέντο», αναζητάμε μάλλον τον αθλητή που "πεινάει" να γίνει καλός, να γίνει πρώτος και που θα αναζητήσει την επιτυχία μέσα από την συνεχή και συνεπή προπόνηση!

Είναι ξεκάθαρο πως χρειάζονται κάποια φυσικά προσόντα, φυσικό ταλέντο. Ωστόσο, δεν αρκεί μόνο το τι μπορούν να κάνουν οι μυς σου, αλλά και το τι βρίσκεται μέσα στο κεφάλι σου και η ψυχολογική κατάσταση. Υπάρχουν εξαιρετικοί αθλητές που μπορούν να νικήσουν τον οποιοδήποτε στη μέρα τους, αλλά όταν υπάρχει πίεση, δεν μπορούν να ανεβάσουν την απόδοση τους σε άλλο επίπεδο. Οπότε είναι ένα συνδυασμός φυσικού ταλέντου, αλλά και ψυχολογικής κατάστασης.

Πρέπει να είσαι διατεθειμένος να δουλέψεις πολύ σκληρά. Ακόμα και οι ταλαντούχοι αθλητές πρέπει να κάνουν θυσίες. Υπάρχουν κάποιοι που θα τους δεις να προπονούνται ακόμη και την ημέρα των Χριστουγέννων ή να κάνουν το κάτι παραπάνω στην προπόνηση τους. Είναι θέμα το να έχεις «εμμονή» για να γίνεις όσο καλύτερος γίνεται και αυτό είναι που απαιτεί πολλή πειθαρχία αλλά και θυσίες σε άλλους τομείς της ζωής σου. 

Οι ταλαντούχοι αθλητές φτάνουν πολύ γρήγορα σε καλό επίπεδο στο άθλημά τους. Αυτό είναι πιθανό να είναι και το μεγαλύτερό τους «μειονέκτημα». Όταν φτάνεις γρήγορα σε καλό επίπεδο σχηματίζεις την άποψη ότι η απόκτηση δεξιοτήτων δεν απαιτεί ιδιαίτερη δουλειά και προσπάθεια. Όταν ωστόσο, η περαιτέρω απόκτηση δεξιοτήτων απαιτεί εστίαση στη λεπτομέρεια και πολλές ώρες δουλειάς, τότε οι ταλαντούχοι αθλητές, βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Παράλληλα, οι υπόλοιποι συναθλητές τους, μέσα από τη δουλειά θα φτάσουν στο επίπεδό τους και τότε βιώνουν περισσότερη πίεση από το περιβάλλον τους.

Σε μια πρόσφατη έκθεση/απολογισμό της Αγγλικής ομοσπονδίας για ένα πρόγραμμα ανάδειξης ταλέντων στο ποδόσφαιρο, φάνηκε ότι μετά τη διαδικασία της επιλογής ταλέντων, το 67% των ταλαντούχων αθλητών εγκατέλειψαν τον αθλητισμό σε διάστημα λιγότερο από τρία χρόνια. Αυτό δείχνει ότι το ταλέντο δεν είναι ο βασικός παράγοντας για την παραμονή των αθλητών στο χώρο του αθλητισμού, ενώ μπορεί να λειτουργήσει και αντίστροφα οδηγώντας τους πρόωρα σε εγκατάλειψη. 

Εκφράζεται επίσης η άποψη ότι, για να συνεχίσει ο ταλαντούχος αθλητής σε πιο υψηλό επίπεδο, θα πρέπει να αποκτήσει ή να μετατρέψει το ταλέντο του σε «ταλέντο για δουλειά». Χαρακτηριστικό είναι επίσης το παράδειγμα του Σάμπρας, ως προς την έννοια του ταλέντου. Ο συγκεκριμένος αθλητής του τένις, απορρίφθηκε σε διαδικασίες αξιολόγησης ταλέντων πέντε φορές σε μικρή ηλικία, με βασική αιτιολογία την έλλειψη ιδιαίτερου ταλέντου και το μειωμένο ύψος του.

Η διαρκής προσπάθεια, ωστόσο, τον κατέστησε νούμερο ένα για πολλά χρόνια στην παγκόσμια κατάταξη του τένις, με βασικό στοιχείο του το πολύ καλό serve, για το οποίο γενικότερα απαιτείται ο αθλητής να έχει μεγάλο ύψος, κάτι που ο Σάμπρας δεν είχε! Στον αθλητισμό, το αισιόδοξο για τους αθλητές που δεν θεωρούνται ταλαντούχοι, περικλείεται στη φράση: «όπου δεν υπάρχει ταλέντο, υπάρχει αρκετή δουλειά», ως συστατικό της επιτυχίας. Η επιτυχία δεν αποκλείεται σε καμία περίπτωση, την προσεγγίζει πολύ όμως εκείνος που θα δουλέψει και θα προσπαθήσει περισσότερο.

Το μεγαλύτερο λάθος στο σύγχρονο Coaching

Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουν κάποιοι προπονητές στο σύγχρονο coaching:

1. Eξηγούν με πολύ περισσότερες λέξεις και φράσεις κάτι πολύ απλό

2. Προσπαθούν να προσθέσουν κάτι άλλο και, στη συνέχεια, ένα άλλο και πάλι κάτι άλλο.

3. Κάνουν διδασκαλία προχωρημένων εννοιών σε πάρα πολύ μικρή ηλικιακή ομάδα στην οποία εργάζονται (παράδειγμα: Δίνουν μία εκτέλεση βολής του Ρότζερ Φέντερερ ή του Ναδάλ σε 10 χρονα).

4. Επιλέγουν να χρησιμοποιούν λέξεις οι οποίες είναι δύσκολο ακόμη και για έναν επιστήμονα της NASA να κατανοήσει.

5. Βομβαρδίζουν τον αθλητή με υπέρ αναλυτικές οδηγίες και συνθήματα - με άλλα λόγια: "Παραλύουν το μυαλό του από την ανάλυση"

Η απόκτηση εκρηκτικότητας και ταχύτητας στο τένις για την αλλαγή κατεύθυνσης

Εκείνοι που ακολουθούν τη μέθοδό μου προπόνησης-κατάρτισης των καλών αθλητών του τένις θα ξέρουν ότι επιμένω σε μερικά πράγματα, όπως τα ισχία, την ενιαία δύναμη στα πόδια, τη σταθερότητα στον αστράγαλο, την ισορροπία και τη σταθερότητα.

Για να βελτιωθεί η ευκινησία σας, η  ταχύτητα και η δύναμη, θα πρέπει να έχετε καλή σταθερότητα. Αν δεν έχετε καλή ισορροπία και σταθερή βάση, εάν είστε σε θέση να μείνετε καλά ισορροπημένοι στη διάρκεια του αγώνα, σπαταλάτε πολύτιμο χρόνο και ενέργεια και βάζετε τον εαυτό σας σε ένα μεγάλο μειονέκτημα.

Σκεφτείτε πόση επιπλέον ενέργεια  χάνετε κάθε φορά που κάνετε κινήσεις υπό πίεση και δεν μπορείτε να ισορροπήσετε ή να σταθεροποιηθείτε αποτελεσματικά;

Για να είναι το σώμα σας σταθερό, οι αρθρώσεις σας θα πρέπει να έχουν καλή κινητικότητα. Για παράδειγμα, εάν το ισχίο ή ο αστράγαλο σας έχει κακή κινητικότητα, το γόνατό σας θα πρέπει να αυξήσει την κινητικότητα του για να αντισταθμίσει και για να μπορεί να κάνει σωστά τη δουλειά του που είναι η σταθεροποίηση του σώματος.

Η εκτέλεση ασκήσεων όπως «οι καταβάσεις του ποδιού σε ενιαίο βάθος» και οι «ενιαίες πλειομετρικές ασκήσεις ποδιού hop, με σταθεροποίηση» θα συμβάλουν στη βελτίωση της κινητικότητας του αστραγάλου, τη σταθερότητα του ισχίου και έτσι θα υπερέχετε. 

Το αποτέλεσμα; Θάχετε καλύτερη εκρηκτικότητα και την ταχύτητα που χρειάζεστε για να αλλάζετε κατεύθυνση όποτε επιβάλλεται.

Μια υπενθύμιση ακόμη σε όλους τους γονείς των αθλητών του τένις: Αφήστε τον προπονητή να κάνει την δουλειά του

Οι γονείς, όταν πάνε τα παιδιά στο σχολείο, τους δίνουν συμβουλές τι να μάθουν και πώς να διδαχτούν από τους διδασκάλους τους; όχι βέβαια!

Πρέπει οι γονείς των αθλητών απλά να ενθαρρύνουν και να χειροκροτούν τα παιδιά τους, σωστά; Να τους χαμογελούν και να συγχωρούν τα λάθη τους.

Όταν πηγαίνουμε στο γιατρό με το παιδί μας, δεν του δίνουμε οδηγίες στο τι φάρμακα θα πάρει.  Δεν είναι η ειδικότητά μας!

Τότε γιατί το κάνουμε ξαφνικά όταν πρόκειται για τον αθλητισμό τους;

Σαν γονιός μπορεί να έπαιξες κάποτε τένις μπορεί να έγινες και επαγγελματίας παίκτης ακόμη, δεν είσαι όμως ο προπονητής του.

Οι γονείς, παρακαλούμε να μην καθοδηγείτε τα παιδιά σας κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού ή κατά την προπόνηση.

Το παιδί σας προσπαθεί να δώσει  τον καλύτερο εαυτό του, προσπαθεί να συγκεντρωθεί για την πίεση που θα έχει να αγωνιστεί ενάντια σε ένα άλλο παιδί. Πλέον, το πιο σημαντικό που πρέπει να σκεφτεί, είναι ήδη αυτό που του ζήτησε ο προπονητής του.

Ένας γονέας φωνάζοντας οδηγίες στο παιδί του κατά την διάρκεια της προπόνησης ή και του αγώνα σχεδόν ποτέ δεν βοηθά. Μπερδεύει το παιδί, προσθέτει πίεση και έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες των προπονητών και υπονομεύει τη σχέση παίκτη-προπονητή.

Ο ρόλος του γονιού κατά την διάρκεια του αγώνα πρέπει να είναι η ενθάρρυνση, η υποστήριξη και το χειροκρότημα.

Ο ρόλος του προπονητή είναι η παρακίνηση στο να παραμείνει δυνατός και η υποστήριξη σε όλο το παιχνίδι

Μετά τον αγώνα θα πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε για έναν χαμένο αγώνα άσχημα στο παιδί μας. Μια μελέτη έδειξε ότι οι χειρότερες αναμνήσεις και εμπειρίες που έχουν οι σε παιδική ηλικία αθλητές ήταν ... η συζήτηση και το μάλωμά τους από τον γονείς τους μετά το παιχνίδι.